EFHMERIS

Saturday, September 2, 2017

Ιστορίες για χρέη στην αρχαία Ελλάδα ..


Δημήτριος Ν. Πάνου*

1. Σεισάχθεια: Η πρώτη διαγραφή χρέους! Αθήνα, 594 π.Χ. Πριν το Σόλωνα στην Αθήνα ίσχυε ο θεσμός της υποδούλωσης για χρέη. Ο πολίτης που δεν μπορούσε να ξεπληρώσει το δανειστή του έχανε την ελευθερία του Με τη σεισάχθεια που σημαίνει ουσιαστικά «αποτίναξη βαρών» κι εντασσόταν στα μέτρα επανόρθωσης του Σόλωνα καταργούνταν τα χρέη των ιδιωτών προς τους ιδιώτες και το Δημόσιο, καταργήθηκε ο δανεισμός με εγγύηση το «σώμα» του δανειολήπτη και των μελών της οικογένειάς του, ενώ απελευθερώθηκαν  όσοι Αθηναίοι είχαν γίνει δούλοι λόγω χρεών στην Αθήνα κι επαναφέρθηκαν στην πόλη όσοι είχαν μεταπωληθεί στο εξωτερικό.
2. Η πρώτη χρεωκοπία στον κόσμο! Δήλος, 454 π.Χ., ενώ η περίφημη  Αθηναϊκή συμμαχία είχε ανασυσταθεί, 13 πόλεις-κράτη προχώρησαν σε δανεισμό από το Ναό της Δήλου. Δέκα από αυτές στη συνέχεια δεν μπορούσαν να αποπληρώσουν τα χρέη τους και προχώρησαν σε στάση πληρωμών, την πρώτη στην παγκόσμια ιστορία! Οι δυο δεν μπόρεσαν τελικά να τα αποπληρώσουν, ενώ οι υπόλοιπες οκτώ ζήτησαν αυτό που σήμερα αποκαλείται επαναδιαπραγμάτευση χρέους.
Οι αρχαίοι Έλληνες ως έμποροι αναγνώριζαν αυτό που αποκαλείται συνυπευθυνότητα χρέους, δηλαδή ότι ο δανειστής πρέπει να αναλαμβάνει μερίδιο του ρίσκου αν κάτι πάει στραβά. Άρα η στάση πληρωμών στην Αρχαία Ελλάδα δεν ήταν άγνωστο φαινόμενο.Μετά από αυτό ο Περικλής μετέφερε το ταμείο της Συμμαχίας στην Ακρόπολη της Αθήνας και οι αποφάσεις λαμβάνονταν μόνο από την Αθήνα και ο φόρος οριζόταν από την Εκκλησία του Δήμου
3. Η πρώτη καταγεγραμμένη δημόσια δανειακή πράξη! Το 431π.Χ., ξεσπάει ο Πελοποννησιακός Πόλεμος και οι κυβερνώντες της Σπάρτης και πολλών άλλων συμμαχικών τους πόλεων-κρατών, ελλείψει χρημάτων, δανείστηκαν άτοκα πόρους από τις αποταμιεύσεις των ιερών της Ολυμπίας και των Δελφών, που προορίζονταν θεωρητικά για τις τελετές και τη συντήρηση των ιερών χώρων.
4. Η πρώτη τρόικα! Η Αθήνα, το αντίπαλο στρατόπεδο, που σταδιακά καταστρεφόταν από τον Πελοποννησιακό πόλεμο, δανείστηκε από τους ναούς. Από το 426 π.Χ. μέχρι το 422 π.Χ. συνήψε τρία δάνεια με τους ιερείς των ναών της Αθηνάς Πολιάδος, της Αθηνάς Νίκης και της Αρτέμιδος, έπειτα από ιερά άλλων περιοχών και από το λαό που τον παρότρυναν οι υπεύθυνοι της πόλης να τους δανείσει τους πόρους του, προσφέροντας ως αντάλλαγμα κάθε είδους τιμές.
5. Ο Διονύσιος των Συρακουσών διαγράφει το χρέος του με υποτίμηση! Ο τύραννος των Συρακουσών Διονύσιος,όταν δεν κατάφερε να μαζέψει χρήματα από άλλες πόλεις-κράτη, έδωσε διαταγή να του παραδώσουν οι Συρακούσιοι όλα τα χρήματά τους με την απειλή της θανατικής ποινής. Μόλις συγκέντρωσε όλα τα χρήματα μετέτρεψε τις δραχμές σε δίδραχμα και τους τα επέστρεψε κανονικά, μόνο που πλέον άξιζαν το μισό. Με τα υπόλοιπα μισά που κράτησε ξόφλησε τα χρέη του και κατάφερε να εξαφανίσει τα δημοσιονομικά προβλήματά του.
Tότε, ο σοφός Σόλωνας έκανε υπέρ του Λαού τη σεισάχθεια!
Σήμερα, δυστυχώς, κυβερνούν ηγετίδια, οσφυοκάμπτες και πράκτορες των ξένων οικονομικών ιμπεριαλιστών, που κατάντησαν την Ελλάδα «αποικία χρέους» και τους Έλληνες δουλοπαροίκους!
Έως πότε θα τους ανεχόμαστε;
Με αγωνιστικούς χαιρετισμούς!
*Δικηγόρος – Πολιτειολόγος

No comments:

Post a Comment